Ik ben Rosa Oranje, 20 jaar oud en vorige week weer geland in Nederland. De jetlag viel gelukkig enorm mee, maar mentaal had ik wel even tijd nodig om weer aan de Nederlandse cultuur te wennen. Hoewel ik vrij weinig moeite had om me in Sri Lanka aan te passen, vond ik de overgang terug naar huis enorm groot. Mijn leven daar was zweterig (30 graden tijdens het regenseizoen), gezellig en vooral heel erg simpel.
Toen ik terug kwam sloeg de stress van het dagelijks leven weer meteen doe; ik moest iedereen weer zien en van alles regelen voor het nieuwe schooljaar. Vijf weken lang heb ik in een bubbel geleef. Helemaal afgesloten van de Westerse wereld. En dit beviel me verrassend goed.
Om het werk kort samen te vatten: ontzettend pittig en uitdagend, maar ook zo ontzettend leuk. Op maandagmiddag had ik al meteen het moeilijkste project van de week: 30 tienermeisjes met een ernstige verstandelijke beperking begeleiden. Lieve en energieke meiden met een zeer korte concentratieboog en beperkte motorische vaardigheden. Aan mij en de andere begeleiders de taak om ze een uur lang te vermaken – op een manier die ook nog iets moest bijdragen aan hun psychische gezondheid. Een uur klinkt misschien niet heel lang, maar gevoelsmatig was dit een ander verhaal. Om heel eerlijk te zijn betwijfel ik of we echt iets voor deze meisjes hebben kunnen betekenen met dit project. We kwamen met knutselactiviteiten, geheugenspelletjes en simpele taallessen Engels, maar er was niet veel waar de meisjes hun aandacht bij konden houden. Elke vijf minuten raakten ze afgeleid en konden we weer een spelletje van ons lijstje schrappen. Het enige wat we zo’n 15 minuten met ze hebben kunnen volhouden was het gooien van papieren vliegtuigjes die zij dan ophaalden en terug naar ons brachten. Dit was het idee van de meisjes zelf en ze vermaakten zich prima, maar wij voelden ons hier niet zo fijn bij. Was dit waar we voor gekomen waren? We wilden zo graag meer voor ze kunnen betekenen, maar naar mijn idee is dit ons niet gelukt omdat onze expertise met deze doelgroep helaas zeer beperkt tot niet-bestaand was.
Op alle andere ochtenden had ik projecten die bestonden uit volwassenen met psychische stoornissen. Voornamelijk schizofrenie, bipolaire stoornis, downsyndroom en depressie kwamen hierbij vaak voor. Als de patiënten redelijk goed Engels spraken deden we vaak dingen als; samen verhalen schrijven over wat ze wilden bereiken in de toekomst, lijstjes maken van dingen die ze gelukkig maakten als ze zich somber voelden en discussies voeren over belangrijke zaken in het leven, zoals ‘wat is vriendschap?’. Met de patiënten minder goed Engels konden, deden we meer creatieve activiteiten, zoals weven of dromenvangers maken. Achter alle activiteiten zat een doordacht plan. Zo bevordert weven bijvoorbeeld je fijne motorische vaardigheden. Deze projecten waren ontzettend fijn en leuk om te doen, omdat ik zag hoe de patiënten steeds weer opleefden door de dingen die wij met ze deden. Dit gaf veel voldoening.
Op dinsdag- en woensdagmiddag gaf ik Engelse les aan kinderen die hun ouders een aantal jaar geleden waren verloren in een verwoestende tsunami. Over het algemeen waren dit hele lieve en leergierige kinderen. Sommigen konden durk en ongeïnteresseerd zijn, maar in het algemeen heb ik enorm genoten van het lesgeven. Hoewel het niet bijzonder veel met psychologie te maken had, voelde ik echt dat ik een bijdrage kon leveren om de bevolking in Sri Lanka te helpen. Deze kinderen waren enorm intelligent en met de juiste begeleiding en goede kennis van de Engelse taal zullen zij het stuk voor stuk ver schoppen. Dat idee gaf me een fantastisch gevoel.
Naast al deze leuke aspecten van het werk heb ik ook gezien hoe slecht ontwikkeld de psychische zorg in Sri Lanka is. In het hele land zijn er slechts 19 geregistreerde psychologen te vinden en dat terwijl enorm veel mensen in Sri Lanka een trauma hebben opgelopen dankzij de oorlogen en natuurrampen. Dat 19 psychologen veel te weinig is, is dus een understatement. Het gevolg hiervan is dat vrijwel niemand therapie krijgt, maar meteen medicatie. Dit vond ik schokkend om te zien.
Hoewel niet alles wat ik heb gedaan direct heeft bijgedragen aan de mentale gezondheid van patiënten, denk ik wel zeker dat wij als vrijwilligers een positieve bijdrage hebben kunnen leveren. Over het algemeen is mijn ervaring met het werk en Sri Lanka zeer positief. Doordeweeks werkte ik hard. In het weekend heb ik de meest prachtige dingen kunnen zien, gezwommen met enorme zeeschildpadden en de olifanten kunnen aanraken. Daarnast heb ik ontzettend veel geleerd. Niet alleen over de mensen op Sri Lanka en de cultuur, maar ook over mezelf. Dat ik sterker ben dan ik had gedacht en dat in een vreemde cultuur tussen de locals leven iets is wat ik kan en waar ik zelfs enorm veel plezier in kan hebben. Er is één belangrijke les die ik mee naar huis neem: je moet altijd proberen een vriendelijkere versie van je huidige zelf te worden. Er is niets op de wereld belangrijker dan dat.
Ten eerste: doe het! Dit was een geweldige ervaring die ik absoluut niet in Nederland had kunnen krijgen. Wees je er wel van bewust dat het niet altijd leuk gaat zijn en dat je ongetwijfeld mensen gaat ontmoeten met wie je echt niet overweg kan en dan tóch moet blijven samenwerken. Probeer hier gewoon een rustige manier doorheen te komen en probeer te begrijpen dat niet iedereen op dezelfde manier in elkaar zit als jij. No act of kindness, no matter how small, is ever wasted.
